**शिवाजी विद्यापीठात 57 वर्षांत प्रथमच पत्रकारिता अभ्यासक्रमाला शून्य प्रवेश** *कोल्हापूर, दि. 29 जून 2025*
**शिवाजी विद्यापीठात 57 वर्षांत प्रथमच पत्रकारिता अभ्यासक्रमाला शून्य प्रवेश**
*कोल्हापूर, दि. 29 जून 2025*
**KDM NEWS प्रतिनिधी**शिवाजी विद्यापीठातील पत्रकारिता आणि संमवादशास्त्र (बी.जे.) अभ्यासक्रमाला यंदा प्रथमच एकही विद्यार्थी प्रवेशित झाला नाही. 1968 पासून सुरू असलेल्या या अभ्यासक्रमाला गेल्या 57 वर्षांत पहिल्यांदाच अशी नामुष्की ओढावली आहे. केवळ पत्रकारिताच नव्हे, तर विद्यापीठातील 35 हून अधिक अभ्यासक्रमांना अपेक्षित प्रवेश मिळाले नसल्याने विद्यापीठ प्रशासनासमोर नवे आव्हान उभे राहिले आहे.
**पत्रकारितेची गौरवशाली परंपरा खंडित**
शिवाजी विद्यापीठात 1968 पासून बॅचलर ऑफ जर्नालिझम (बी.जे.) हा एकवर्षीय अनुदानित अभ्यासक्रम सुरू आहे. या अभ्यासक्रमातून बाहेर पडलेल्या अनेक विद्यार्थ्यांनी पत्रकारिता क्षेत्रात यशस्वी वाटचाल करत विद्यापीठाचा नावलौकिक वाढवला आहे. मात्र, गेल्या काही वर्षांपासून या अभ्यासक्रमाकडे विद्यार्थ्यांचा ओढा कमी होत आहे. गेल्या शैक्षणिक वर्षात केवळ आठ विद्यार्थ्यांनी प्रवेश घेतला होता, परंतु बोर्ड ऑफ स्टडीजने अभ्यासक्रम तयार न केल्याने त्यांना परीक्षा देता आली नाही. यंदा विद्यापीठाने प्रवेश परीक्षा आयोजित केली, परंतु चार ते पाच विद्यार्थ्यांनी अर्ज केले असले तरी त्यापैकी कोणीही प्रवेश परीक्षा दिली नाही. परिणामी, बी.जे. आणि मास्टर ऑफ जर्नालिझम (एम.जे.) या दोन्ही अभ्यासक्रमांना एकही प्रवेश झाला नाही.
**प्रवेश घटण्यामागील कारणे**
पत्रकारिता विभागाचे प्रमुख प्रा. डॉ. निशा मुडे यांनी सांगितले की, अभ्यासक्रमाचा कालबाह्य अभ्यासपैटर्न आणि बदलत्या काळानुसार अद्ययावत न केलेला पाठ्यक्रम ही प्रवेश घटण्यामागील प्रमुख कारणे आहेत. “अभ्यासक्रमात सुधारणा केली असली, तरी त्याचा पैटर्न जुना आहे. त्यामुळे विद्यार्थ्यांचा कल कमी होत आहे,” असे त्यांनी स्पष्ट केले. याशिवाय, महाविद्यालयीन स्तरावरील पदव्युत्तर केंद्रांची वाढती संख्या आणि पदवीनंतर लगेच नोकरीच्या संधी उपलब्ध होणे, हे देखील विद्यार्थ्यांच्या कमी झालेल्या प्रवेशामागील कारण असल्याचा अंदाज आहे. पत्रकारिता क्षेत्रातील स्पर्धा, डिजिटल माध्यमांचा वाढता प्रभाव आणि रोजगाराच्या अनिश्चिततेमुळेही विद्यार्थी या अभ्यासक्रमापासून दूर राहत असल्याचे तज्ज्ञांचे मत आहे.
**इतर अभ्यासक्रमांनाही फटका**
पत्रकारिता अभ्यासक्रमासह विद्यापीठातील अनेक अभ्यासक्रमांना यंदा अपेक्षित प्रवेश मिळाले नाहीत. खालील प्रमुख अभ्यासक्रमांना रिक्त जागा राहिल्या आहेत:
- **बी.एस्सी. (नर्सिंग):** 39 रिक्त जागा
- **बॅचलर ऑफ जर्नालिझम (बी.जे.):** 42 रिक्त जागा
- **एम.ए. (मास कम्युनिकेशन):** सर्व जागा रिक्त
- **एम.एस्सी. (अप्लाइड केमिस्ट्री):** सर्व जागा रिक्त
- **मास्टर ऑफ रुरल मॅनेजमेंट:** सर्व जागा रिक्त
**विद्यापीठाचे उपाययोजनांचे प्रयत्न**
विद्यार्थ्यांची संख्या वाढवण्यासाठी विद्यापीठाने अनेक उपाययोजना हाती घेतल्या आहेत. केंद्रीय प्रवेश समितीचे अध्यक्ष डॉ. श्रीकृष्ण महाजन यांनी सांगितले की, “विद्यार्थ्यांना आकर्षित करण्यासाठी विविध महाविद्यालयांमधील विद्यार्थ्यांना विभागीय भेटी आयोजित करून सोयी-सुविधांची माहिती दिली जात आहे. याशिवाय, जागरूकता मोहिमांचे आयोजन केले जात आहे.” या प्रयत्नांचे सकारात्मक परिणाम दिसत असून, गेल्या तीन वर्षांत काही विभागांमध्ये विद्यार्थी संख्या हळूहळू वाढत आहे.
**पुढील दिशा काय?**
पत्रकारिता अभ्यासक्रमाच्या भवितव्यासाठी अभ्यासक्रमात आमूलाग्र बदल करण्याची गरज असल्याचे तज्ज्ञांचे मत आहे. डिजिटल पत्रकारिता, सोशल मीडिया मॅनेजमेंट, डेटा जर्नालिझम, मल्टिमीडिया कंटेंट क्रिएशन यांसारख्या नव्या विषयांचा समावेश केल्यास विद्यार्थ्यांचा ओढा वाढू शकतो, असे प्रा. डॉ. निशा मुडे यांनी नमूद केले. याशिवाय, अभ्यासक्रमाला उद्योग क्षेत्राशी जोडून व्यावहारिक प्रशिक्षण आणि इंटर्नशिपच्या संधी उपलब्ध करून दिल्यास विद्यार्थ्यांचा आत्मविश्वास वाढेल, असेही त्यांनी सुचवले.
विद्यापीठ प्रशासनाने येत्या शैक्षणिक वर्षात अभ्यासक्रमांचे आधुनिकीकरण, विद्यार्थ्यांना आकर्षित करण्यासाठी प्रभावी विपणन धोरण आणि विभागीय सुधारणा यावर भर देण्याचे संकेत दिले आहेत. यामुळे भविष्यात प्रवेशाची आकडेवारी सुधारेल, अशी आशा व्यक्त केली जात आहे.
*KDM NEWS प्रतिनिधी, कोल्हापूर*
टिप्पण्या