**‘आपले सरकार’ पोर्टलवर विद्यापीठाच्या ५६ सेवा ऑनलाइन: २० लाख विद्यार्थ्यांना लाभ**

**‘आपले सरकार’ पोर्टलवर विद्यापीठाच्या ५६ सेवा ऑनलाइन: २० लाख विद्यार्थ्यांना लाभ** 

**KDM NEWS प्रतिनिधी**मुंबई, २६ ऑगस्ट २०२५*महाराष्ट्रातील उच्च व तंत्र शिक्षण क्षेत्रात विद्यार्थ्यांना पारदर्शक आणि जलद सेवा मिळाव्यात यासाठी उच्च व तंत्र शिक्षण विभागाने महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. महाराष्ट्र लोकसेवा हक्क अधिनियम २०१५ अंतर्गत विद्यापीठाशी संबंधित ५६ अधिसूचित सेवा आता ‘आपले सरकार’ पोर्टलवर ऑनलाइन उपलब्ध करून देण्यात आल्या आहेत. यापैकी २० सेवा थेट विद्यापीठांशी निगडीत असून, राज्यातील सुमारे २० लाख विद्यार्थ्यांना याचा लाभ होणार आहे. ही माहिती उच्च व तंत्र शिक्षण मंत्री चंद्रकांत पाटील यांनी मंत्रालयात आयोजित बैठकीदरम्यान दिली.  

या बैठकीत उच्च शिक्षण विभागाचे अपर मुख्य सचिव बी. वेणुगोपाल रेड्डी, उच्च शिक्षण संचालक डॉ. शैलेंद्र देवळाणकर, तंत्रशिक्षण संचालक डॉ. विनोद मोहितकर, उपसचिव अशोक मांडे, सहसचिव संतोष खोरगडे यांच्यासह राज्यातील विविध विद्यापीठांचे कुलगुरू आणि वरिष्ठ अधिकारी उपस्थित होते. या सेवांचे सादरीकरण अनुप बाणाईत यांनी केले.  

**घरबसल्या सेवा, पारदर्शकतेचा नवा अध्याय**  

‘आपले सरकार’ पोर्टलवर या सेवांच्या समावेशामुळे विद्यार्थ्यांना आता प्रमाणपत्रे, शिष्यवृत्ती अर्ज, प्रवेश प्रक्रिया, गुणपत्रिका, पदवी प्रमाणपत्र यांसारख्या सुविधा ऑनलाइन मिळणार आहेत. यामुळे विद्यार्थ्यांना कार्यालयात वारंवार फेऱ्या मारण्याची गरज भासणार नाही. प्रत्येक विद्यापीठाचा डेटा पोर्टलवर उपलब्ध असेल, ज्यामध्ये अर्जांची संख्या, प्रलंबित अर्ज आणि पूर्ण झालेल्या प्रक्रियांची माहिती पारदर्शकपणे पाहता येईल. यामुळे प्रशासकीय कामकाजात गतिमानता येण्यासह विद्यार्थ्यांची धावपळ कमी होणार आहे.  

**ब्लॉकचेन तंत्रज्ञानाने बनावट प्रमाणपत्रांना आळा**  

बैठकीत चंद्रकांत पाटील यांनी विद्यापीठांना बनावट प्रमाणपत्रांच्या समस्येवर तातडीने उपाययोजना करण्याचे निर्देश दिले. यासाठी ब्लॉकचेन तंत्रज्ञानाचा वापर करून प्रमाणपत्रांची सत्यता तपासण्याची यंत्रणा विकसित करण्याचे आवाहन त्यांनी केले. यामुळे विद्यापीठांनी जारी केलेली प्रमाणपत्रे सुरक्षित आणि विश्वासार्ह होतील. तसेच, कुलगुरूंना दर आठवड्याला या सेवांचा आढावा घेण्याची सूचनाही त्यांनी केली.  

**लोकसेवा हक्क अधिनियमाचे महत्त्व**  

महाराष्ट्र लोकसेवा हक्क अधिनियम २०१५ हा नागरिकांना विहित कालमर्यादेत सेवा मिळवण्याचा हक्क प्रदान करतो. या कायद्यांतर्गत सेवा विलंबाने मिळाल्यास किंवा अर्ज नाकारल्यास अपील करण्याची संधी उपलब्ध आहे. ‘आपले सरकार’ पोर्टलद्वारे अर्ज सादर करणे, कागदपत्रे जोडणे आणि अर्जाचा मागोवा घेणे सोपे झाले आहे. याशिवाय, सेवा शुल्क ऑनलाइन जमा करण्याची सुविधाही उपलब्ध आहे.  

**विद्यार्थ्यांसाठी काय आहे खास?**  

या ५६ सेवांमध्ये प्रवेश प्रक्रिया, शिष्यवृत्ती, गुणपत्रिका, पदवी प्रमाणपत्र, हस्तांतरण प्रमाणपत्र (टीसी), तसेच इतर प्रशासकीय सेवा यांचा समावेश आहे. विशेषतः शिष्यवृत्ती योजनांसाठी अर्ज प्रक्रिया सुलभ झाल्याने अनुसूचित जाती, अल्पसंख्यांक आणि इतर पात्र विद्यार्थ्यांना त्वरित लाभ मिळेल. या सेवांचा लाभ घेण्यासाठी विद्यार्थ्यांना पोर्टलवर प्रोफाइल तयार करून लॉग इन करावे लागेल.  

या उपक्रमामुळे महाराष्ट्रातील उच्च शिक्षण क्षेत्रात डिजिटल क्रांतीला चालना मिळेल, असा विश्वास व्यक्त होत आहे.

KDM NEWS प्रतिनिधी