आजची रात्र मोठी आहे...! 16 तास असणार अंधार आणि घडणार असं काही की...

आज लवकर अंधार पडला ना... तुम्हालाही असंच वाटलं का... तर याचं कारणही समजून घ्या. आजचा दिवस खूप खास आहे. आज दिवस लहान आणि रात्र मोठी आहे. आजची रात्र ही थोडीथोडकी नव्हे तर 16 तासांची आहे.हा एक अतिशय रहस्यमयी दिवस आहे. या रात्रीनंतर काहीतरी घडणार आहे. याचेच हे संकेत आहेत.

याला विंटर सोल्सटिक म्हणजेच हिवाळी संक्रांती म्हणतात. या दिवशी पृथ्वीच्या एका टोकाला खूप मोठी रात्र असते, तर दुसऱ्या टोकाला रात्र खूप लहान आणि दिवस मोठा असतो. वैज्ञानिक भाषेत बोलायचं झाल्यास, 21 डिसेंबर ही उत्तर गोलार्धातील सर्वात मोठी रात्र आणि सर्वात लहान दिवस आहे. तर दक्षिण गोलार्धात याच्या उलट घडतं. तिथं सर्वात लहान रात्र आणि सर्वात मोठा दिवस आहे.

आता 21 डिसेंबर ही वर्षातील सर्वात मोठी रात्र का असते? ते जाणून घेऊया. दिवस आणि रात्र प्रदीर्घ असण्याची दोन मुख्य कारणं आहेत. पहिला म्हणजे पृथ्वीचा कल आणि दुसरा सूर्याचा कोन.

असं म्हणतात की आपला ग्रह पूर्णपणे संतुलित शीर्षासारखा सरळ फिरत नाही. त्याऐवजी त्याचा अक्षीय झुकाव 23.5 अंश आहे. हा कल वर्षभर स्थिर राहतो, परंतु सूर्याच्या सापेक्ष त्याची दिशा पृथ्वीच्या कक्षेनुसार बदलते. पृथ्वी सूर्याभोवती फिरत असताना तिचा कल बदलतो, कधी सूर्याकडे झुकतो

तर कधी त्याच्यापासून दूर होतो.21 डिसेंबर रोजी उत्तर गोलार्ध सूर्यापासून त्याच्या जास्तीत जास्त झुकण्यापर्यंत पोहोचतो. उत्तर ध्रुव सूर्यापासून सर्वात दूर झुकलेला असतो. ज्यामुळे सूर्याची किरणं पृथ्वीवर खूप कमी कोनात येतात. या कोनामुळे 21 डिसेंबरला सूर्य क्षितिजाच्या वर कमी वेळ घालवतो. यामुळे दिवसाच्या प्रकाशाचे तास मोठ्या प्रमाणात कमी होतात, परिणामी उत्तर गोलार्धात वर्षातील सर्वात लहान दिवस आणि सर्वात मोठी रात्र होते.

हिवाळ्यातील संक्रांती उत्तरेला हिवाळ्याची सुरुवात आणि दक्षिणेला उन्हाळा दर्शवते. त्यामुळे आजपासून खऱ्या अर्थाने थंडीला सुरुवात होईल.